تشخیص دیابت با انجام آزمایش HbA1C

آزمایش HbA1c چیست؟

آزمایش HbA1c یک آزمایش خون رایج است که برای تشخیص و نظارت بر دیابت استفاده می‌شود. آزمایش HbA1c می‌تواند با نام‌های بسیاری مانند هموگلوبین گلیکوزیله، گلیکوهموگلوبین و هموگلوبین A1C شناخته شود.

نتیجه آزمایش HbA 1 c نشان دهنده میانگین سطح قند خون شما در ۲ تا ۳ ماه گذشته است. به طور خاص، آزمایش HbA1c اندازه‌گیری می‌کند که چند درصد از پروتئین‌های هموگلوبین‌ که حامل اکسیژن خون هستند به قند متصل شدهاند.

هرچه سطح HbA1c بالاتر باشد، کنترل قند خون سخت‌تر و خطر ابتلا به عوارض دیابت بیشتر می‌شود. دیابتی‌ها باید به طور مرتب این آزمایش را انجام دهند تا سطح قند آن‌ها کنترل شود. به عبارت دیگر می‌توان از آن برای تشخیص دیابت و همچنین تنظیم سطح داروی دیابت استفاده کرد.

چه زمانی آزمایش HbA1C تجویز می‌شود؟

در موارد زیر پزشک انجام این آزمایش را تجویز می‌کند:

• اگر پیش دیابت دارید باید سالی یک بار این آزمایش را انجام دهید.
• اگر دیابت نوع ۲ دارید و از قند انسولین استفاده نمی‌کنید و سطح قند خون شما به طور مداوم در محدوده هدف قرار دارد، باید دو بار در سال انجام دهید.
• ۴ بار در سال در صورت وجود دیابت نوع ۱
• اگر شما مبتلا به دیابت نوع دو هستید و برای مدیریت دیابت باید از انسولین استفاده می‌کنید و برای حفظ سطح قند خون خود در محدوده مشخصی مشکل دارید، ۴ بار انجام آزمایش در سال موثر خواهد بود.
• زمانی که پزشک برنامه درمانی دیابت شما را تغییر می‌دهد ممکن است آزمایش Hba1c مورد نیاز باشد.

میزان نرمال HbA1C در آزمایش خون

نتایج آزمایش HbA1c به صورت درصد بیان می‌شود. بالا رفتن نتایج این آزمایش یعنی قند خون شما بالاتر است. مقادیر بالای HbA1c خطر ابتلا به دیابت و عوارض مرتبط با دیابت را به همراه دارد. در یک فرد سالم، مقدار  نرمال این آزمایش کمتر از ۵.۷ درصد است. اگر نتیجه آزمایش فرد در محدوده ۵.۷ تا ۶.۴ درصد باشد، فرد مبتلا به پیش دیابت (قند پنهان) است. این بدان معناست که احتمال ابتلای فرد به دیابت در آینده وجود دارد.

مقادیر بین ۶.۵ تا ۸ نیز به معنای ابتلا به دیابت است. اگر مقدار آزمایش ۸ و بالاتر باشد، به این معنی است که کنترل قند به درستی انجام نمی‌شود. فردی که چنین نتایجی داشته باشد ممکن است به عوارضی مانند مشکلات بینایی، حمله قلبی و نارسایی کلیه مبتلا شود.

در برخی موارد ممکن است آزمایش HbA1c نتیجه دقیقی ندهد. مانند موارد زیر:

• کاهش میزان هموگلوبین ممکن است به دلیل خونریزی شدید یا مزمن مشاهده شود. این منجر به نتایج تست پایین می‌شود.
• در صورت کم خونی فقر آهن، نتایج آزمایش ممکن است بالا باشد.
• در صورت وجود بیماری تالاسمی، نتیجه آزمایش ممکن است تحت تأثیر این وضعیت قرار گیرد.
• کم خونی همولیتیک می‌تواند باعث اختلال در نتایج شود.
• باید در نظر داشت که ممکن است هنگام ارزیابی نتایج آزمایش در افراد مبتلا به این بیماری تفاوت‌هایی وجود داشته باشد. علاوه بر این، در صورت لزوم، می‌توان با استفاده از تست‌های مختلف که تحت تثیر این شرایط نیستند، مشکل را حل کرد.

بیماری‌های مرتبط با HbA1C غیر نرمال در آزمایش خون

سطوح بالای HbA1C نشان دهنده دیابت کنترل نشده است که می‌تواند موجب بروز بیماری‌های زیر شود:

• بیماری‌های قلبی عروقی، مانند سکته مغزی و حمله قلبی
• بیماری کلیوی
• آسیب عصبی
• آسیب چشم که ممکن است منجر به نابینایی شود.
• بی‌حسی، گزگز و عدم احساس در پاها به دلیل آسیب عصبی
• بهبود کندتر زخم و عفونت

تست های مرتبط با آزمایش HbA1C

پزشک ممکن است در کنار این تست، انجام آزمایش‌های زیر را نیز تجویز کند:

• آزمایش گلوکاگن
• تست گلوکز ادرار
• آزمایش گلوکز خون
• آزمایش گلوکز بارداری
• تست تحمل گلوکز
• آزمایش سنجش انسولین
• گلوکز پس از صرف غذا

شرایط انجام آزمایش HbA1C

برای انجام این آزمایش نیازی به ناشتایی نیست و می‌توانید آن را در هر زمانی از روز، قبل یا بعد از غذا انجام دهید. همانطور که گفته شد افراد مبتلا به بیماری‌های موثر بر هموگلوبین، مانند کم خونی، ممکن است با این آزمایش نتایج گمراه کننده‌ای دریافت کنند. سایر مواردی که می‌تواند بر نتایج آزمایش HbA1c تاثیر بگذارد شامل مکمل‌هایی مانند ویتامین C و E و سطح کلسترول بالا است. بیماری کلیوی و بیماری کبد نیز ممکن است بر این آزمایش تاثیر بگذارد.

هومکا و تشخیص دیابت در منزل!

اگر پزشک شما انجام آزمایش HbA1C را تجویز کرده است می‌توانید به راحتی این آزمایش را در منزل خود و در شرایط کاملا بهداشتی انجام دهید. مجموعه هومکا با ارائه خدمات سلامت در منزل اقدام به نمونه گیری در محل و ارائه نتایج در سریع‌ترین زمان می‌نماید.

نتایج آزمایش به صورت آنلاین اعلام می‌شود و امکان دریافت مشاوره برای تفسیر نتایج نیز وجود دارد. برای ثبت درخواست آزمایش در منزل می‌توانید با شماره ۰۲۱۶۷۳۷۱ تماس بگیرید یا به وبسایت هومکا به نشانی                 www.homeca.ir   مراجعه کنید. این خدمات در استان تهران و شهرستان‌های کرج، قم، مشهد، اصفهان، قزوین، رشت، اهواز، تبریز و شیراز قابل ارائه است.