یکی از زیان‌های فعالیت‌های ورزشی شدید ناگهانی در افراد ناآماده: رابدومیولیز

در چند سال اخیر، یک نوع تمرین ورزشی به نام P90X بسیار در غرب محبوب شده، این برنامه از طریق DVDهای آموزش داده می‌شود، تمرینات آن را می‌توان در منزل انجام داد تا به تدریج به تناسب بدنی و آمادگی لازم رسید.

این تمرینات آمیخته‌ای از ورزش‌های و شیوه‌های آمادگی بدنی مختلف هستند و شامل پیشنهادات تغذیه‌ای و غذای مکمل هم هستند.

شما در اینجا، در ویکی‌پدیا می‌توانید اطلاعات کامل‌تری در مورد P90X به دست آورید، این برنامه ورزشی طرفداران زیادی حتی بین مشاهیر هم دارد، اما یک ویژگی عمده آن سفت و سخت بودن آن است.

من البته در اینجا اصلا قصد ندارم در مورد این شیوه ورزشی توضیح بدهم، بلکه هدفم چیز دیگری است، بگذارید برایتان داستان فردی را نقل کنم به نام «مت لومباردی».

مت لومباردی به کلی از آمادگی بدنی به دور نبود، اما دوست داشت حدود ۹ کیلوگرم وزن کم کند. به همین خاطر تصمیم گرفت از برنامه ورزشی P90X استفاده کند.

در روز اول برنامه، او خیلی به خودش سخت گرفت تا طبق برنامه پیش برود، روز بعد او اجساس خستگی و بیماری کرد. تمرینات عضلات سینه و پشت در روز اول برای او خیلی سخت بود، او باید مرتب شنا و دراز نشست می‌رفت و روی عضلات این نواحی کار می‌کرد. آنقدر به او فشار وارد آمد که دیگر حساب تمرینات از دستش خارج شد و حس کرد که عضلاتش به شدت خسته شده‌اند.

علیرغم کسالت و درد، او تصمیم گرفت که روز دوم هم به برنامه ورزشی ادامه بدهد و اراده خود را حفظ کند، تا اینکه روز سوم فرارسید، اما در روز سوم، وقتی او به دستشویی رفت، چیز وحشتناکی دید!

چه بر سر لومباردی امده بود؟

بیماری‌‌ای که لومباردی دچارش شده بود، چیزی است که هر سال هزاران نفر دیگر هم به آن مبتلا می‌شوند، این بیماری اغلب در مورد کسانی پیش می‌آید که برنامه ورزشی منظمی ندارند و ناگهان تصمیم می‌گیرند که یک برنامه ورزشی شدید را شروع کنند و در حالی که مملو از اراده هستند، به ناگاه به این سرنوشت دچار می‌شوند.

اسم این بیماری رابدومیولیز است و زمانی پیش می‌آید که عضلات از فرط فشار، تخریب می‌شوند و سمومی از خود داخل جریان خون آزاد می‌کنند، یکی از این سمومی پروتئینی به نام میوگلوبین است که برای کلیه زیان‌بار است و ممکن است باعث نارسایی کلیه شود.

علایم این بیماری شامل درد عضلات، استفراغ و گیجی است و شدت آنها بستگی به میزان تخریب عضلات دارد. البته علاوه بر ورزش‌های شدید، داروهای مجاز و غیرمجاز و عفونت‌ها هم می‌توانند باعث تخریب عضلات شوند، بعضی‌ها هم به صورت ذاتی به این بیماری مستعد‌تر هستند.

این بیماری با آزمایش خون و آزمایش ادرار تشخیص داده می‌شود، در این بیماری آنزیم‌های CK و LDH در جریان خون افزایش می‌یابند، سطح پتاسیم خون هم بالا می‌رود، کلسیم ممکن است پایین بیاید،  آزمایش ادرار هم به صورت کاذب خون نشان می‌دهد که ناشی از واکنش بین میوگلوبین و نوارهای آزمایش است، بررسی میکروسکوپی ادرار نشاندهنده هیچ گویچه سرخی نیست که نشان می‌دهد، دفع میوگلوبین صورت گرفته و نه خون.

علاوه بر احتمال بروز نارسایی کلیه، یک عرضه محتمل دیگر دیگر هولیز داخل عروقی منتشر است.

رابدومیولیز با تزریق داخل وریدی مایعات به شکل سرم و قلیایی کردن آن و در موارد شدید با دیالیز درمان می‌شود، در مورد لومباردی هم بع د از چند روز بستری و مایعات داخل وریدی خوب شد.

رابدومیولیز از نظر تاریخی:

ر جنگ جهانی دوم در جریان بمباران لندن توسط آلمان‌ها بین سپتامبر ۱۹۴۰ و می ۱۹۴۱، در شمار قابل توجهی از افرادی که از زیر آوار بیرون آورده می‌شدند، مشکل رابدومیولیز مشاهده می‌شد.

هر نوع تخریب عضلانی گسترده می‌تواند منجر به رابدومیولیز شود.

کلا در هر بیماری که به دنبال حادثه طبیعی یا صنعتی زیر آوار مانده است، یکی از نکاتی که باید به آن توجه داشت، همین بیماری است.

نتیجه گیری:

ورزش و تمایل به تغییر و ایجاد آمادگی بدنی یا تناسب اندام چیز خوبی است، اما شما باید محدودیت‌های خود را بشناسید، پله پله پیشرفت کنید و زیاد به خود سخت نگیرید.

این تذکر از آن جهت اهمیت دارد که خیلی‌ها بعد ماه‌ها و سال‌ها سبک زندگی نادرست، تحت تأثیر اطرافیان، چشم و هم چشمی یا برنامه‌های تلویزیونی، ناگهان متوجه می‌شوند که بدنشان به کلی از فرم خارج شده و سعی می‌کنند در کوتاه‌مدت، جبران آن همه غفلت را بکنند. اغلب هم مسیر نادرست را طی می‌کنند.

سعی کنید از راهنمایی مربیان کارآزموده استفاده کنید، ورزش یک علم است.

خوشبختانه این روزها اپلیکیشن‌هایی پیدا می‌شوند که تلاش دارند به تدریج و گام به گام بدن شما را به مرز آمادگی برسانند، از این اپلیکیشن‌ها هم می‌توانید استفاده کنید.

صبر داشته باشید، شمایی که چند صد متر دویدن برایتان دشوار است، یا نمی‌توانید ۱۰ بار شنا بروید، طی دو سه ماه می‌توانید، بسیار آماده‌تر از حالایتان بشوید!